Obowiązujące przepisy prawa, przydatne linki

Komornik Sądowy jako funkcjonariusz publiczny i organ władzy publicznej (art. 2 ust. 1 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych, dalej: uks) działa na podstawie i w granicach tytułu wykonawczego (art. 776 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, dalej: kpc), tj. orzeczenia sądu, na podstawie którego dłużnik ma zapłacić pewną sumę pieniężną na rzecz wierzyciela.
Jednocześnie, jako organ wykonawczy, Komornik Sądowy nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tym tytułem (art. 804 § 1 kpc), a zatem nie ma prawa wnikać w źródło i okoliczności powstania długu.
W praktyce stosunkowo często zdarza się, że dług skierowany do egzekucji był przedmiotem obrotu, tj. został zbyty przez pierwotnego wierzyciela, z którym dłużnik zawarł umowę (np. na telefon, internet, prąd, zaciągnął kredyt czy pożyczkę) na rzecz innego podmiotu, zawodowo trudniącego się skupowaniem wierzytelności, np. funduszu sekurytyzacyjnego. Komornik Sądowy nie zawsze dysponuje informacją od takiego wierzyciela, kto był stroną pierwotnej umowy.
W konsekwencji celem ustalenia, z czego wywodzi się zadłużenie, należy skontaktować się z wierzycielem, który wszczął egzekucję – a który jest wskazywany na każdym piśmie od Komornika Sądowego, jak również danych na jego temat mogą udzielić pracownicy Kancelarii.

Komornik Sądowy jest związany wnioskiem wierzyciela (art. 797 § 1 i art. 799 § 1 kpc), co oznacza, że jeżeli wierzyciel wniesie o ustalenie i zajęcie nieruchomości, ruchomości, wynagrodzenia za pracę, rachunków bankowych, innych wierzytelności i innych praw majątkowych dłużnika, Komornik Sądowy ma obowiązek taki wniosek wykonać, a zatem ustalony majątek zająć i prowadzić z niego egzekucję (art. 803 kpc). Nie ma uprawnień do zawierania ugody z dłużnikiem, gdyż to wierzyciel jest gestorem postępowania egzekucyjnego, decydując o jego przebiegu i kształcie (zadłużenie należne jest wierzycielowi, zaś Komornik Sądowy pobiera jedynie opłaty egzekucyjne, określone we właściwych przepisach).
Jednocześnie Komornik Sądowy ma obowiązek przyjąć w imieniu wierzyciela od dłużnika każdą wpłatę (art. 450 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 – Kodeks cywilny; dalej: kc). Tym samym wskazanym jest, aby dłużnik niezwłocznie po dowiedzeniu się o egzekucji rozpoczął dokonywanie wpłat dobrowolnych do Komornika Sądowego. Może dzięki temu uniknąć dalszego przyrostu odsetek i kosztów oraz wywrzeć pozytywny wpływ na decyzje wierzyciela odnośnie dalszego przebiegu postępowania, w tym jego intensywności.

Zgodnie z art. 54 ustawy – Prawo bankowe środki pieniężne znajdujące się na rachunkach oszczędnościowych, rachunkach oszczędnościowo-rozliczeniowych oraz na rachunkach terminowych lokat oszczędnościowych jednej osoby, niezależnie od liczby zawartych umów, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego, w każdym miesiącu kalendarzowym, w którym obowiązuje zajęcie, do wysokości 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177 oraz z 2019 r. poz. 1564), przysługującego pracownikowi zatrudnionemu w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy. Środki pieniężne zgromadzone na rachunku oszczędnościowym, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym oraz na rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej prowadzonym dla kilku osób fizycznych są wolne od zajęcia do wysokości określonej w ust. 1, niezależnie od liczby współposiadaczy takiego rachunku. Z kolei zgodnie z art. 54 tejże ustawy, środki pieniężne znajdujące się na rachunkach oszczędnościowych, rachunkach oszczędnościowo-rozliczeniowych oraz na rachunkach terminowych lokat oszczędnościowych pochodzące ze świadczeń, dodatków i zasiłków, o których mowa w art. 833 § 6 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, oraz świadczeń, dodatków i innych kwot, o których mowa w art. 31 ust. 1, art. 80 ust. 1 i 1a, art. 81, art. 83 ust. 1 i 4, art. 84 pkt 2 i 3 i art. 140 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1111, 924 i 1818), oraz środków finansowych na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, o których mowa w art. 83 ust. 2 i art. 84 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w części przysługującej na umieszczone w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka dzieci i osoby, które osiągnęły pełnoletność, przebywając w pieczy zastępczej, oraz świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (Dz. U. poz. 1622 i 2473 oraz z 2020 r. poz. 252), oraz dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 1 ustawy z dnia 9 stycznia 2020 r. o dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz. U. poz. 321), są wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego.

Na podstawie art. 87(1) ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie dotyczy to egzekucji świadczeń alimentacyjnych, w których brak jest ograniczenia. Ponadto potrącenia z wynagrodzenia za pracę mogą być dokonywane do wysokości połowy wynagrodzenia, zaś w przypadku egzekucji świadczeń alimentacyjnych – do wysokości trzech piątych wynagrodzenia.
Natomiast celem ograniczenia egzekucji z umów cywilnoprawnych, jak umowa zlecenia, należy złożyć do Komornika Sądowego wniosek o ograniczenie w oparciu o art. 833 § 2(1) kpc wraz z oświadczeniem, iż wynagrodzenie z tytułu takiej umowy stanowi jedyne źródło utrzymania dłużnika.

Komornik Sądowy nie ogranicza egzekucji ponad przypadki wyraźnie przewidziane w przepisach prawa.

Zgodnie z art. 117 § 1 kc z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. W myśl art. 125 § 1 tejże ustawy roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd przedawnia się z upływem sześciu lat. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenie okresowe należne w przyszłości przedawnia się z upływem trzech lat.  Jednakże stosownie do art. 123 § 1 kc bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Powyższe oznacza, że każde wszczęcie egzekucji powoduje przerwanie biegu terminu przedawnienia, który po prawomocnym zakończeniu postępowania egzekucyjnego zaczyna biec od nowa.

Zgodnie z art. 804 § 2 kpc Komornik Sądowy odmawia wierzycielowi wszczęcia egzekucji, jeżeli z tytułu wykonawczego wynika, że termin przedawnienia upłynął, a wierzyciel nie przedłożył dokumentu, z którego wynika, że nastąpiło przerwanie biegu terminu przedawnienia.

Z reguły egzekucja obejmuje nie tylko należność główną (główny dług), ale także liczone zgodnie z umową (orzeczeniem sądu) należne wierzycielowi odsetki, jak również koszty uzyskania przez niego tytułu wykonawczego, takie jak: koszty procesu, koszty zastępstwa wierzyciela w sądzie przez profesjonalnego pełnomocnika (adwokata lub radcę prawnego), koszty nadania klauzuli wykonalności oraz koszty komornicze, na które składają się: opłaty komornicze (art. 18 i następne ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych, dalej: ukk) i wydatki komornika sądowego (art. 5 i następne tejże ustawy). Ponadto wierzyciel ma prawo zaliczać wpłaty dłużnika najpierw na poniesione koszty, następnie na odsetki, a dopiero na końcu na należność główną (art. 451 kc i art. 1026 § 2 kpc). Przy wpłatach Komornik Sądowy ściąga opłatę stosunkową proporcjonalnie do wysokości dokonanej wpłaty (art. 21 ust. 1 ukk), która to opłata stanowi należność publicznoprawną-dochód budżetu państwa (art. 149 ust. 1 i 2 uks).
Dopiero pełna spłata całości zadłużenia wraz z kosztami komorniczymi powoduje zakończenie sprawy wskutek zapłaty.

Po wszczęciu postępowania egzekucyjnego wpłat należy dokonywać za pośrednictwem Komornika Sądowego, co pozwoli na bieżącą kontrolę oraz przejrzystość stanu zadłużenia, z uwzględnieniem kosztów komorniczych. Wpłat można dokonywać na rachunek bankowy: Alior Bank S.A. Centrala 65 2490 0005 0000 4530 2387 8081 lub w Kasie Kancelarii, czynnej w poniedziałek od 9 do 17, a od wtorku do piątku od 8 do 16. Tytułem wpłaty należy podać sygnaturę akt (Km, Kms, Kmp lub GKm – w lewym, górnym rogu każdego pisma od Komornika Sądowego) oraz swoje imię i nazwisko. Przyjęcie wpłaty przez Komornika Sądowego jest równoznaczne dla dłużnika z przyjęciem jej przez samego wierzyciela (art. 815 kpc).

Zgodnie z art. 767 § 1 kpc na czynności komornika przysługuje skarga do sądu rejonowego. Zgodnie z art. 767 § 5 kpc skargę wnosi się do komornika, który dokonał zaskarżonej czynności […]. Komornik sporządza uzasadnienie zaskarżonej czynności i wraz ze skargą i aktami sprawy przekazuje je do sądu.